Giới thiệu sách “Mãi mãi tuổi hai mươi” Tác giả – Nguyễn Văn Thạc –

NGÀY THÀNH LẬP QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM 22/12/2025

Thư viện trường THPT chuyên Chu Văn An trân trọng giới thiệu cuốn sách

“Mãi mãi tuổi hai mươi”   Tác giả – Nguyễn Văn Thạc –

Nguyễn Văn Thạc (1952–1972) sinh ngày 14/10/1952 tại làng Bưởi, Hà Nội. Anh là học sinh chuyên Văn xuất sắc của miền Bắc, có năng khiếu Toán, được chọn đi học ở Liên Xô nhưng đã gác lại để nhập ngũ năm 1971. Anh ra chiến trường Quảng Trị năm 1972 và anh dũng hy sinh ngày 30/7/1972, khi mới 20 tuổi. Nguyễn Văn Thạc là thanh niên giàu lý tưởng, yêu văn chương, có tâm hồn lãng mạn và khát vọng cống hiến cho đất nước.

“Mãi mãi tuổi hai mươi” là cuốn nhật ký của liệt sĩ Nguyễn Văn Thạc, ghi chép từ ngày nhập ngũ (2/10/1971) đến 24/5/1972. Tác phẩm do nhà thơ, nhà báo Đặng Vương Hưng sưu tầm, biên soạn và được Nhà xuất bản Thanh Niên phát hành năm 2005. Cuốn sách thể hiện vẻ đẹp tâm hồn, lý tưởng sống cao đẹp của thế hệ thanh niên Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.

Cuốn sách “Mãi mãi tuổi hai mươi”  là những trang nhật ký được bắt đầu từ ngày 2/10/1971 và kết thúc vào ngày 24/5/1972. 10 tháng được lưu giữ bằng con chữ ấy tưởng chừng chỉ là một lát cắt rất mỏng trong cuộc đời con người, nhưng đủ cho ta thấy tâm hồn, con người của người liệt sĩ Nguyễn Văn Thạc nói riêng, và sức mạnh, tinh thần của cả một thế hệ đã sống và chiến đấu hết mình vì Tổ Quốc nói chung. Từ những trang sách đầu tiên, người đọc đã bắt gặp hình ảnh người thanh niên Nguyễn Văn Thạc – sinh viên xuất sắc của Khoa Toán – Cơ, giỏi cả “xã hội” và “tự nhiên”, và rõ ràng có thể chọn một con đường khác cho cuộc đời. Nhưng, ở cái thời mà Đất Nước lâm nguy, anh đã cởi áo sinh viên để khoác lên mình chiếc áo lính, mang trong mình là lý tưởng “Cuộc đời đẹp nhất của thanh niên là trên trận tuyến đánh quân thù.” Từng trang nhật ký như tái hiện lại chân thực khung cảnh chiến trường cho người đọc, gửi gắm những thăng trầm cảm xúc mà người thanh niên ấy đã trải qua. Đó là vẻ đẹp của tình quân dân nồng ấm, tình đồng chí keo sơn, cũng có thể là sự khốc liệt của chiến tranh, là cảnh “làng xóm chìm trong tang tóc và bóng đêm”, hay là cảnh nhân dân nghèo đói. Người thanh niên ấy đã ra đi khi chỉ mới 20, mang theo niềm tiếc nuối không thể tiếp tục chiến đấu vì đất nước.

Khác biệt với những tác phẩm có cùng đề tài chiến tranh, “Mãi mãi tuổi hai mươi” không tái hiện chiến trường bằng những chiến công hay giọng điệu sử thi quen thuộc, mà đi vào thế giới nội tâm của một chàng sinh viên trẻ trước và trong những ngày ra trận. Qua hình thức nhật ký, tác phẩm ghi lại những suy nghĩ hồn nhiên, những trăn trở về lý tưởng, tình yêu, gia đình và cả nỗi sợ hãi vô cùng gần gũi những điều thường bị lược bỏ trong các tác phẩm mang tính tuyên truyền. Mãi mãi tuổi hai mươi nổi bật bởi giọng văn mộc mạc, giàu cảm xúc, và khả năng chạm tới trái tim người đọc bằng chính sự giản dị và chân thành của một con người đã sống, đã nghĩ và đã hi sinh ở đúng độ tuổi đẹp nhất của đời mình. Chính sự chân thực, không tô vẽ ấy khiến cuốn sách giúp người đọc cảm nhận chiến tranh từ góc nhìn của tuổi trẻ còn dang dở, đầy ước mơ nhưng sẵn sàng hi sinh. 

Trong dòng chảy văn học viết về chiến tranh, những tác phẩm để lại dư âm lâu bền thường không bắt đầu từ chiến công, mà từ đời sống tinh thần của con người. “Mãi mãi tuổi hai mươi” của Nguyễn Văn Thạc là một minh chứng như vậy. Điều khiến tác phẩm chạm tới người đọc chính là sự chân thật đến trần trụi, bởi Nguyễn Văn Thạc không giấu đi những rung động rất đời như nỗi nhớ nhà, tình cảm riêng tư, những phút chạnh lòng trước gian khổ hay cái chết vẫn luôn cận kề. Tuổi hai mươi trong cuốn nhật ký vì thế vừa mong manh, vừa kiên cường. Câu chữ của Mãi mãi tuổi hai mươi giản dị, đôi khi vụn vặt, nhưng lại mang sức nặng đặc biệt. Người đọc không có cảm giác đang đọc một tác phẩm văn học được trau chuốt, mà như đang chạm vào những dòng suy nghĩ cuối cùng của một con người thật.

Khép lại từng trang sách, “Mãi mãi tuổi 20” không chỉ là một cuốn nhật kí của người chiến sĩ trẻ trên con đường chiến đấu, mà còn là một tác phẩm thể hiện chân thực những cảm xúc sâu thẳm trong thâm tâm người lính. Họ là những người anh hùng mạnh mẽ, quả cảm trên chiến trường, nhưng họ cũng là con người có cảm xúc riêng, cũng biết thương, biết yêu, biết nhớ. Bởi lẽ ấy, từng áng văn của “Mãi mãi tuổi 20” đã trở thành một lời nhắn đầy nhẹ nhàng nhưng cũng đầy sâu sắc gửi đến thế hệ trẻ của thời bình về công ơn, về những hi sinh của ông cha ta. Khi lên chiến trường, họ cũng mới chỉ là những chàng trai trẻ lòng đầy hoài bão, vì độc lập dân tộc mà gác lại ước mơ cá nhân, cầm súng chiến đấu và luôn sẵn sàng hi sinh anh dũng. Chúng ta được sống trong thời bình chính là đang sống trong hạnh phúc mà thế hệ đi trước đã dành máu xương đổi lấy. Bản thân mỗi người cần biết trân trọng và bảo vệ hòa bình được đổi bằng biết bao người ngã xuống.